Domeintoets Materie
Plantaardige auto’s
Het belangrijkste voordeel van plantaardige grondstoffen is, volgens dr. Wilhelm Witting van Mercedes in Stuttgart, de biologische afbreekbaarheid en de positieve CO2-balans. Maar er is ook een technisch voordeel: plantaardige vezels zijn isolerend en geluiddempend. Er zitten geen scherpe uitsteeksels aan, zoals bij glasvezels of bij de houtvezels die gebruikt worden als vulling in deuren. Daardoor is er bij een ongeluk minder kans op verwondingen.
In navolging van Mercedes onderzoeken ook andere groten in de autosector als Volkswagen en Peugot naar de mogelijkheden van natuurlijke vezels. Volvo Car uit Zweden heeft hiervoor het Amsterdamse bureau Kiem ingeschakeld. Kiem is een bureau voor duurzame productontwikkeling waarbij hernieuwbare materialen een belangrijk onderdeel zijn. Directeur Jorn Behage heeft opdracht gekregen een compleet afbreekbaar interieur te maken. Dat betekent dat het hele interieur moet worden vernieuwd. Anno 2006 moet 85% van het automateriaal gerecycled kunnen worden. De EU heeft als eis gesteld dat in 2015 dit percentage 95% moet zijn.
- In welke periode van de vorige eeuw werd onderzoek verricht na de ontwikkeling van plantaardige auto’s? [1]
Tegenwoordig worden in auto’s bioplastics en platen van natuurlijke vezels gebruikt. Voordat de natuurlijke vezels in bijvoorbeeld stoelen en hoofdsteunen gebruikt worden, moet onder andere de slijtvastheid van deze vezel onderzocht worden.
- Noem een eis waaraan de vezel moet voldoen met betrekking tot de slijtvastheid. [1]
- Henry Ford teelde hennep. Welke twee producten haalde Ford uit hennep? [1]
Door een zware heffing en een teeltverbod werd hennep vroeger niet in productie genomen.
- Geef twee argumenten waarom nu wel tot de productie van vezels uit planten overgegaan wordt. [2]
Er zijn veel materiaalonderzoeken na de toepassingen van natuurlijke vezels gedaan, zoals onderzoek naar de brandbaarheid. Als iemand een sigaret in de auto vallen laat, mag de bekleding de eerste vijf minuten geen vlam vatten.
- Op welke manier zou jij deze onbrandbaarheid in een proef onderzoeken? Geef hierbij aan welke materialen je gebruikt, welke hulpmiddelen/meetinstrumenten je nodig hebt en op welke manier je de proef uitvoert. De totale beschrijving mag niet meer dan uit tien regels beslaan. [3]
Zoals je weet, ontstaat bij de verbranding van plantenvezels onder andere water en CO2. In het artikel wordt gezegd dat producten uit agrarische stoffen CO2-neutraal zijn.
- Wat betekent CO2– neutraal? [1]
Neem aan dat de vraag naar plantaardige grondstoffen door de consument toeneemt.
- Geef een voordeel en een nadeel ervan op de landbouw en veeteelt als producent. [2]
- Geef een voordeel en een nadeel ervan op de chemische industrie als producent/onderzoeker. [2]
Percentielstrategie
Bij het ontwerpen van een nieuw product hanteren ontwerpers vaak de norm dat het geschikt moet zijn voor 90% van de doelgroep. Er wordt dan gezegd dat het ontwerp ligt tussen de P5 en P95.
- Leg uit wat er bedoeld wordt met P5 en P95. [2]
- Waarom worden veel producten niet zo ontworpen dat ze geschikt zijn voor 100% van de mensen in de doelgroep? [1]
- Noem enkele groepen mensen die hier de dupe van zijn. Op wat voor manier proberen deze groepen ervoor te zorgen dat er ook voor hen op maat producten te koop zijn? [2]
Zonnebrandcrème
Tegenwoordig neemt iedereen op vakantie zonnebrandcrème met een beschermingsfactor mee.
- Noem twee factoren die de ontwikkeling van zonnebrandcrèmes hebben gestimuleerd. [2]
Grootschalige productie
- Formuleer een tweetal eisen waaraan een grootschalig proces moet voldoen. [2]
- Waarom hoeft automatisering niet tot het verlies van arbeidsplaatsen te leiden? [1]
Wanneer er plannen zijn voor het bouwen van een fabriek in plaats X, dan zijn er in de directe omgeving vrijwel altijd voor- en tegenstanders.
- In de argumentatie speelt het begrip Not in my backyard mee. Leg dit uit. [2]
Een nieuw medicijn
Bij de zoektocht naar een nieuw medicijn wordt om uiteenlopende redenen onderzoek uitgevoerd. Voor dat onderzoek is personeel, apparatuur en (dus) geld nodig.
- Noem twee factoren die een volkomen onafhankelijk onderzoek in de weg kunnen staan. [2]