Invloed van koken op vitamine C-gehalte
Inleiding
Vitamine C (ascorbinezuur), een wateroplosbare vitamine, komt onder andere voor in groenten en fruit. Vitamine C wordt, omdat het zo gemakkelijk oxideert (zuurstof aantrekt), gebruikt als anti-oxidant in voedingsmiddelen. Deze verkleuren of bederven dan minder gauw of verliezen minder snel hun smaak.
Er wordt beweerd dat vitamine C tijdens het koken verloren gaat. In dit practicum onderzoek je het effect van koken op het vitamine C-gehalte. Vitamine C toon je aan met de donkerblauwe stof, DCPIP. Door bij DCPIP een bepaalde hoeveelheid vloeistof met vitamine C te druppelen, ontkleurt DCPIP. Hoe meer vitamine C de vloeistof bevat, des te sneller DCPIP ontkleurt.
Doelen
- Oefenen met onderdelen van de natuurwetenschappelijke methode.
- Een vitamine C-bepaling leren uitvoeren.
Aan de slag
- Formuleer een (toetsbare) hypothese die past bij de onderzoeksvraag: gaat vitamine C bij koken verloren?
- Maak bij jullie hypothese een werkplan voor een proef om antwoord op de hypothese te krijgen. Denk daarbij aan de herhaalbaarheid, een controle-experiment en beschikbaar materiaal.
- Vergelijk jouw werkplan met die van een andere groep en pas zonodig je werkplan aan.
- Voer eerst de bepalingen 1 en 2 uit.

Bepaling 1 | Bepalen van een bekende hoeveelheid vitamine C
Breng 1 ml DCPIP-oplossing in een reageerbuis. Vul een injectiespuit met een schaalverdeling met de standaard vitamine C-oplossing van 0,1% (a). Druppel onder voortdurend schudden de vitamine C-oplossing bij de buis met de DCPIP. Ga door tot de oplossing kleurloos blijft. Noteer hoeveel ml vitamine C nodig is om 1 ml DCPIP volledig te ontkleuren. Herhaal de bepaling met een schone reageerbuis. Bereken het gemiddelde van beide bepalingen (b).
Bepaling 2 | Bepalen van een onbekende hoeveelheid vitamine C
Bij deze bepaling werk je met een onbekende vitamine C-oplossing (x %). Vul een injectiespuit met deze oplossing. Bepaal hoeveel ml van deze oplossing nodig is om 1 ml DCPIP te ontkleuren. Herhaal de bepaling. Bereken het gemiddelde (c). Bepaal het percentage vitamine C (maak hiervoor gebruik van beide bepalingen). Vraag of het percentage juist is.
- Voer je eigen proef uit. Gebruik bepaling 2 voor het rekenwerk. Trek conclusies.
- Vergelijk jouw conclusies met die van andere groepen. Komen ze overeen?
Reflectievragen
- Welke stappen van de natuurwetenschappelijke methode heb je toegepast? Met welke stap heb je de meeste moeite gehad?
- Waarvoor moest je voor het opstellen van het werkplan denken aan de herhaalbaarheid en een controle-experiment? Hoe heb je dat in de uitvoering toegepast?
- Bedenk een tweetal situaties waarvoor je de vitamine C-bepaling kunt gebruiken.
- Vergelijk de conclusie van je proef met gegevens uit bronnen. Denk aan de bronvermelding.
Links
- Aanwijzingen voor het schrijven van een practicumverslag
- Werkwijze natuurwetenschappelijke methode