Coördinaten: plaatsbepaling op aarde
Om een locatie op aarde aan te duiden worden coördinaten gebruikt. Met slechts twee getallen kun je iedere plek op aarde terug vinden. Coördinaten zijn bedacht om een bepaalde locatie aan te geven. Coördinaten in een grafiek ken je misschien al. Op de aarde werkt het eigenlijk hetzelfde als in een grafiek. Je kunt plaatsen terug vinden als je de X en Y coördinaat van die plaats hebt.
Coördinaten op de aardbol
Bij de grafiek is het duidelijk wat het 0,0 punt is, maar hoe werkt dat nou bij de aarde? Op aarde wordt de kruising tussen de evenaar en de nulmeridiaan als 0,0 punt gezien. Hierover zijn internationale afspraken gemaakt. De afstand tot het nul punt wordt vervolgens in graden weergegeven. De graden zijn handig omdat een bol volgens de wiskunde in graden wordt ingedeeld.
De evenaar (equator) is de denkbeeldige cirkel over het oppervlak die precies even ver van de noord- als van de zuidpool af ligt. Ten opzichte van de evenaar wordt met breedtegraden de positie van een punt bepaald. Daarbij ligt op 90˚ NB (noorderbreedte) de noordpool en op 90˚ ZB de zuidpool. Haaks op deze verdeling staan de lengtegraden (of meridianen). De keuze van de nulmeridiaan is zeer willekeurig geweest. Tot 1884 mocht elk land zelf bepalen wat het als nulmeridiaan wilde beschouwen (wat tot chaotische toestanden leidde). In 1884 werd bepaald dat de lijn die door het Greenwich Observatorium in Londen loopt, internationaal als nulmeridiaan moest gelden. Ten opzichte hiervan geeft ment plaatsen aan met WL (westerlengte) of OL (oosterlengte) met een maximum van 180˚.
De coördinaten van een punt op aarde bestaan dus uit twee getallen. Het eerste getal geeft de noorder- of zuiderbreedte aan en het tweede getal de ooster- of westerlengte. In het plaatje van de aardbol hierboven kun je een voorbeeld bekijken. De afstand tussen de graden in worden minuten genoemd. Een graad is dus in te delen in 60 minuten. De minuut is tenslotte nog in te delen in 60 seconden. Als voorbeeld de (GPS-)coördinaten van het Thomas a Kempis College: 52˚ 30′ 41.9” NB en 6˚ 6′ 4” OL. Verkrijg GPS coördinaten van een adres.
Coördinatenstelsels
Het stelsel van graden, minuten en seconden wordt het WGS84 stelsel genoemd. WGS staat voor World Geodetic System. De 84 staat voor 1984. Dit is het jaar dat de afspraken over dit internationale stelsel zijn gemaakt. Dit stelsel wordt over de hele wereld gebruikt. Een voorbeeld van het wereldwijde gebruik van WGS84 is het gebruik bij GPS. De coördinaten die door de GPS satellieten wordt uitgezonden zijn van het WGS84 formaat.